کد مطلب:50428 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:260
[صفحه 18] «در آغاز جوانی و طراوت زندگانی به تالیف كتابی در خصایص و ویژگیهای ائمه ( ع) دست زدم كه مشتمل بر خبرهای جالب و سخنان برجسته ی آنان بود. انگیزه ی این عمل را در آغاز آن كتاب یادآور شده ام و آن را آغاز سخن قرار داده ام.[1] . پس از گردآوری خصایص امیرمومنان (ع) موانع ایام و گرفتاریهای روزگار مرا از تمام كردن باقی كتاب بازداشت. آن كتاب را به بابها و فصلهایی مختلف تقسیم كرده بودم و در پایان آن فصلی بود كه سخنان كوتاه امام (ع) در زمینه ی مواعظ و حكم و امثال و آداب نقل شده از او را- بجز خطبه های بلند و نامه های مفصل- در آن فصل آورده بودم. گروهی از دوستان، این فصل را پسندیدند و از نكات بی نظیر آن دچار شگفتی شدند و از من خواستند كتابی تالیف كنم كه سخنان برگزیده ی امام در همه ی رشته ها و شاخه های گفتارش، از خطبه های آن حضرت گرفته تا نامه ها و مواعظ و ادبش را در برداشته باشد، زیرا می دانستند این كتاب، دربردارنده ی شگفتیهای بلاغت و نمونه های ارزنده ی فصاحت و گوهرهای ادبیات عربی و نكات درخشان از سخنان دینی و دنیوی خواهد بود كه در هیچ كتابی جمع آوری نشده و در هیچ نوشته ای تمام جوانب آن گردآوری نگشته است، زیرا تنها امیرمومنان (ع) است كه سرچشمه و آبشخور فصاحت و منشا و آفریدگار بلاغت است، گوهرهای نهفته اش به وسیله ی او آشكار گردیده و آیین و آدابش از او گرفته شده است. تمام خطیبان و سخنوران به او اقتدا كرده و همه ی واعظان بلیغ از سخن او استمداد جسته اند. با وجود این، او همیشه پیشرو است و آنان دنباله رو، او مقدم است و آنان موخر، زیرا سخنان آن حضرت رنگ علم الهی و عطر سخنان پیامبر را به همراه دارد. از این رو خواسته ی آنان را اجابت كردم و این كار بزرگ را آغاز نمودم، در حالی كه یقین داشتم سود و نفع معنوی آن بسیار است و بزودی همه جا را تحت سیطره ی خود قرار خواهد داد و اجر آن ذخیره ی آخرت خواهد بود و بدین وسیله خواستم علاوه بر فضایل بی شمار دیگر، بزرگی قدر و شخصیت امیرمومنان (ع) را در فضیلت سخنوری نیز آشكار سازم، زیرا او تنها فردی است كه از میان تمام گذشتگان كه سخنی از ایشان به جا مانده، به آخرین مرحله فصاحت و بلاغت رسیده است. اما سخنان آن حضرت اقیانوسی است بی كرانه و انبوه گوهرهایی كه هرگز درخشش آن كاستی نگیرد.»[2] . شریف رضی با چنین انگیزه و جهتگیری دست به كار شد و به گزینش و باب بندی گوهرهای كلام امیرمومنان (ع) پرداخت. [صفحه 19]
اینكه چه عاملی سبب شد شریف رضی به تالیف نهج البلاغه برانگیخته شود و چنین اثری به وجود آید از امور مهم در شناخت این كتاب بی نظیر است. شریف رضی خود در مقدمه ای كه بر نهج البلاغه آورده، انگیزه ی جمع آوری و تالیف خویش را چنین بیان كرده است:
صفحه 18، 19.